Kluczowe zmiany i nowe zasady programu
Program „Czyste Powietrze” od lat wspiera właścicieli domów jednorodzinnych w poprawie efektywności energetycznej budynków i ograniczaniu emisji zanieczyszczeń. 31 marca 2025 roku wejdą w życie kluczowe reformy, które wprowadzają bardziej przejrzyste zasady i zwiększają skuteczność programu. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany.
Nowy, czytelny układ programu
Struktura programu zostanie uproszczona i dostosowana do rzeczywistych potrzeb beneficjentów. Przedsięwzięcia będą podzielone w zależności od zapotrzebowania budynku na energię użytkową. Dzięki temu łatwiej będzie dopasować odpowiednie rozwiązania techniczne i finansowe do indywidualnych potrzeb każdego gospodarstwa domowego.
Ujednolicone poziomy dofinansowania
Wprowadzone zostaną jednolite poziomy dofinansowania dla różnych grup dochodowych. Celem tej zmiany jest uproszczenie rozliczeń oraz zwiększenie przejrzystości i efektywności procesu przyznawania środków.
Wyższe wymagania efektywności energetycznej urządzeń
Dotowane urządzenia będą musiały spełniać wyższe standardy efektywności energetycznej. Zmiana ta zapewni lepszą jakość instalacji, wyższą wydajność oraz większe oszczędności w zużyciu energii.
Po wznowieniu przyjmowania wniosków w programie Czyste Powietrze nie będzie już można dostać dofinansowania do kotłów gazowych.
Świadectwo charakterystyki energetycznej zamiast audytu
Audyt energetyczny zostanie zastąpiony świadectwem charakterystyki energetycznej oraz oceną energetyczną z wizytą eksperta w domu. Dzięki temu oceny będą bardziej precyzyjne i dostosowane do realnych potrzeb energetycznych budynku.
Eksperci będą mieli za zadanie ocenić zarówno stan techniczny budynku, jak i potencjał poprawy jego efektywności energetycznej. Zastosowanie tego podejścia przyczyni się do bardziej celowych i skutecznych inwestycji.
Wypłata zaliczek bezpośrednio na konto beneficjenta
Zaliczki będą przekazywane bezpośrednio na konto beneficjenta, a nie wykonawcy. Rozwiązanie to zwiększy kontrolę nad wydatkowaniem środków i ograniczy ryzyko nadużyć.
Limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów
Wprowadzone zostaną limity dotacji dla poszczególnych kategorii kosztów, co pozwoli na lepsze zarządzanie budżetem programu i bardziej zrównoważony podział środków.
Wsparcie dla najuboższych
Najwyższy poziom dofinansowania będzie przysługiwał budynkom, których zapotrzebowanie na energię użytkową wynosi powyżej 150 kWh/m² rocznie.
Dodatkowym wymogiem będzie posiadanie nieruchomości przez co najmniej 3 lata przed złożeniem wniosku (z wyjątkiem sytuacji takich jak spadek).
Określone standardy energetyczne
Każde przedsięwzięcie musi prowadzić do uzyskania określonych standardów energetycznych:
- 120 kWh/m² rocznie – maksymalne zapotrzebowanie na energię użytkową dla podstawowych poziomów dofinansowania.
Te wymagania mają na celu realne zmniejszenie zużycia energii i kosztów eksploatacji budynku.
Dalsze plany i rozwój programu
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pracuje nad:
- Stworzeniem listy rzetelnych i sprawdzonych wykonawców,
- Usprawnieniem procedur rozpatrywania wniosków poprzez uproszczenie zasad i standaryzację przedsięwzięć,
- Wdrożeniem ogólnopolskiego systemu operatorów, który usprawni realizację programu na poziomie lokalnym.
Podsumowanie kluczowych zmian w programie „Czyste Powietrze 2025”
- Nowy, czytelny układ programu,
- Ujednolicone poziomy dofinansowania,
- Wzrost wymagań dla klasy efektywności urządzeń,
- Po wznowieniu nie będzie już można dostać dofinansowania do kotłów gazowych.
- Świadectwo charakterystyki energetycznej zamiast audytu,
- Zaliczki przekazywane bezpośrednio beneficjentom,
- Limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów,
- Dofinansowanie dla budynków o wysokim zapotrzebowaniu energetycznym,
- Konieczność spełnienia standardów energetycznych.